Thứ Bảy, 5 tháng 10, 2019

Các thuật ngữ - Terminology

Các thuật ngữ được sử dụng trong dung sai và lắp ghép được thể hiện ở hình trên:
Kích thước danh nghĩa (Basic size/Nominal size): là kích thước chính xác theo lý thuyết được đưa ra trong thiết kế.
Kích thước thực (Actual size): là kích thước của một chi tiết căn cứ trên sự đo đạc.
Kích thước giới hạn cực đại (Maximum limit of size): là kích thước lớn hơn trong hai kích thước giới hạn.
Kích thước giới hạn cực tiểu (Minimum limit of size): là kích thước nhỏ hơn trong hai kích thước giới hạn.
Hạn định cho phép (Allowance): là sự khác biệt có chủ đích giữa giới hạn vật liệu lớn nhất của hai chi tiết lắp ghép với nhau. Nó là độ hở nhỏ nhất hoặc độ dôi lớn nhất giữa hai chi tiết khi lắp ghép với nhau.
Độ lệch (Deviation): là sự khác biệt đại số giữa một kích thước (kích thước thực, kích thước lớn nhất,...) và kích thước danh nghĩa tương ứng.
Độ lệch thực (Actual deviation): là sự khác biệt đại số giữa kích thước thực và kích thước danh nghĩa tương ứng.
Độ lệch trên (Upper deviation): là sự khác biệt đại số giữa kích thước giới hạn cực đại và kích thước danh nghĩa tương ứng.
Độ lệch trên của lỗ là "ES", độ lệch trên của trục là "es". (Ecart Superior)
Độ lệch dưới (Lower deviation): là sự khác biệt đại số giữa kích thước giới hạn cực tiểu và kích thước danh nghĩa tương ứng.
Độ lệch dưới của lỗ là "EI", độ lệch dưới của trục là "ei". (Ecart Inferior)
Đường 0 (Zero line): là đường thẳng có độ lệch bằng 0 và thể hiện cho kích thước danh nghĩa.
Vùng dung sai (Tolerance zone): là vùng có đường biên được tạo thành bởi hai giới hạn của chi tiết và được xác định bằng độ rộng của nó.
Độ lệch cơ sở (Fundamental deviation): là một trong hai độ lệch được chọn để thuận tiện trong việc xác định vị trí của vùng dung sai so với đường 0. Ví dụ như hình dưới:
Trục cơ sở (Basic shaft): một trục mà độ lệch trên của nó bằng 0.
Lỗ cơ sở (Basic hole): một lỗ mà độ lệch dưới của nó bằng 0.
Độ hở (Clearance): là sai lệch tích cực giữa kích thước lỗ và kích thước trục.
Độ hở lớn nhất (Maximum clearance): là sai lệch tích cực giữa trục ở kích thước lớn nhất và lỗ ở kích thước nhỏ nhất.
Độ hở nhỏ nhất (Minimum clearance): là sai lệch tích cực giữa trục ở kích thước lớn nhất và lỗ ở kích thước nhỏ nhất.

Share: